Cách kết hợp các loại gia vị là một trong những kĩ năng mà một người đầu bếp giỏi cần phải biết. Thế giới gia vị đặc biệt phong phú. Vì vậy cũng có vô số cách phối hợp chúng với nhau. Tuy nhiên người đầu bếp cần phải nắm được một số nguyên tắc cơ bản. Để có thể làm ra được món vừa ngon vừa đẹp mắt, mà lại còn tốt cho sức khỏe. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về các nguyên tắc này. Hãy cùng HungryPanda tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Gia vị là gì?
Gia vị, theo định nghĩa của các nhà khoa học và sinh học, là những loại thực phẩm, rau thơm chứa tinh dầu hoặc các hợp chất hóa học cho thêm vào món ăn. Gia vị dùng để ướp làm cho thức ăn có cảm giác ngon hơn, kích thích được vị giác, khướu giác và cả thị giác của mọi người. Ngoài ra, những cách kết hợp các loại gia vị khoa học còn có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn. (Theo wikipedia)
Các loại gia vị phổ biến
Gia vị có nguồn gốc thực vật
- Các loại lá: Hành hoa, hẹ, rau răm, rau húng, ngò, thì là, tía tô, kinh giới, rau mùi, lá đinh lăng, lá quế, lá lốt, lá mơ,…
- Các loại hạt: Hạt ngò, hạt tiêu,…,
- Các loại quả: Chanh, ớt, quất, dứa,…
- Các loại củ: Gừng, tỏi, riềng, sả, hành tây, hành củ, nghệ,…,
- Các loại khác: Thảo dược, nấm đông cô, nước cốt dừa, nước dừa, táo tàu, cam thảo,…
Gia vị có nguồn gốc động vật
- Đầu tiên phải kể đến các loại mắm: Mắm tôm, mắm tép, mắm cua đồng, mắm ba khía, mắm nêm,…
- Các loại nước mắm làm từ cá: Cá cơm, cá thu, cá chẻm,…
- Các loại gia vị có chứa tinh dầu: Tinh dầu cà cuống, túi mật của một số động vật, dầu hào,…
- Các loại sữa và chế phẩm từ sữa: Sữa động vật, bơ, kem béo,….
- Ngoài ra, mật ong cũng được xem là một trong những gia vị quan trọng.
Gia vị lên men vi sinh
Mẻ chua, dấm ăn, các loại rượu,…
Xem thêm: Phân loại và sử dụng gia vị Việt Nam đúng cách
Cách kết hợp các loại gia vị trong nấu ăn
Cách kết hợp các loại gia vị để khử hoặc giữ mùi cho thực phẩm
- Sử dụng nhiều gia vị có thể khử được một số mùi khó chịu trong thức ăn. Ví dụ như trong món cá kho, để có thể khử mùi tanh của cá, các đầu bếp hay sử dụng kết hợp các loại gia vị khác nhau như: Nước mắm, hành, tiêu, ớt, tỏi, đường,… Ngoài việc khử mùi, chúng còn giúp tăng hương vị làm cho món ăn trở nên đậm đà hơn. Còn để khử mùi hôi của thịt, họ thường sử dụng gừng, rượu trắng hay dấm ăn để rửa. Với sự kết hợp tinh tế và hài hòa các gia vị như trên, không chỉ giúp cho món ăn được dậy mùi, mà còn giúp món ăn thêm phần hấp dẫn.
- Tuy nhiên, tùy cách chế biến và khẩu vị mà chúng ta sử dụng lượng gia vị cho phù hợp. Ví dụ món cá kho, đối với cá đồng thì sử dụng nhiều tiêu và ớt để tạo độ cay. Còn cá biển thì có thể dùng với lượng ít hơn, như vậy sẽ giữ được mùi vị đặc trưng của món ăn.
Cách kết hợp các loại gia vị theo thời tiết
Thời tiết cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khẩu vị của chúng ta. Cách kết hợp các loại gia vị luôn có sự khác biệt giữa 3 miền Bắc – Trung – Nam. Vì thế bạn phải căn cứ vào thời tiết để sử dụng gia vị cho hợp lí. Điển hình món canh chua, ở miền Bắc thì có vị chua thanh mát của quả sấu và thì là. Miền Trung thì có vị hơi chát của khế, cay the của ớt, mùi thơm của hến. Còn miền Nam thì lại có vị chua me, vị ngọt của cá hay hải sản, và một số nguyên liệu khác hòa quyện vào nhau.
Hoặc vào những ngày se lạnh, chúng ta hay quây quần bên gia đình với món nướng, món lẫu cay nồng nóng hổi. Ngược lại, chúng ta sẽ nêm nếm ít gia vị, hạn chế các món ăn cay nóng vào mùa hè. Thay vào đó bằng các món ăn thanh mát dễ chịu như hầm, luộc, nấu canh,…
Phối hợp theo khẩu vị của mọi người
Một bữa ăn thành công là khi mọi người thưởng thức cảm thấy thích và hài lòng, là đáp ứng được khẩu vị của từng cá nhân. Vì vậy, ngoài thời tiết bạn cũng cần để ý đến khẩu vị riêng của từng thành viên trong gia đình. Có người thích cay, người thích chua, người thích ngọt,… Bạn phải hiểu rõ khẩu vị của từng người thì mới điều chỉnh tăng giảm các loại gia vị cho phù hợp được.
Vậy lợi ích của cách kết hợp các loại gia vị này là gì?
Mỗi loại gia vị sẽ có công dụng và cách sử dụng khác nhau trong từng món ăn. Do đó, người đầu bếp cần phải nắm được tính chất của các loại gia vị. Hiểu được loại nào phù hợp với nguyên liệu nào mới phát huy được tối đa vai trò của nó. Điều này rất quan trọng trong nấu ăn. Nó góp phần làm tăng độ đậm đà và hương vị đặc trưng cho mỗi vùng miền. Hơn nữa nó còn quyết định đế sự thành công của món ăn.Gia vị nào cũng vậy, không nên sử dụng quá nhiều cũng không quá ít. Một lượng vừa đủ thì món ăn sẽ ngon hơn, kích thích hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, đồng thời màu sắc món ăn cũng thêm phần hấp dẫn.
Chính những cách kết hợp các loại gia vị khác nhau đã tạo ra được những món ăn theo phong cách đặc trưng của từng vùng miền. Việc nấu ăn không chỉ để phục vụ nhu cầu thiết yếu hàng ngày. Mà còn để thưởng thức, để tận hưởng, và quan trọng hơn là gửi gắm những tâm huyết cũng như niềm đam mê của các đầu bếp qua từng món ăn. HungryPanda hi vọng với những kiến thức bổ ích trên đây, sẽ giúp ích phần nào cho các bạn trong việc làm bếp của mình.
