Thịt trâu từ xưa vốn đã là một thứ thịt dồi dào dưỡng chất. Vậy nên ở đâu đó trên khắp đất nước bạn đều có thể thưởng thức được loại thịt trâu được chế biến thành bao món ăn hấp dẫn. Tuy nhiên, khi nói đến món “thịt trâu gác bếp” người ta đều muốn về Yên Bái ăn cho bằng được.
Thịt Trâu Gác Bếp – Hương Vị Tây Bắc
Để có được món này, đồng bào dân tộc Thái đã dày công chọn lựa từ bước đầu tiên lựa chon thịt trâu. Phải nhất định là trâu bản được chăn thả tự nhiên mới có được từng thớ thịt bắp lấy từ vai và lưng chắc rõi, ngọt bùi không lẫn vào đâu. Cùng với mắc khén, gừng, dổi, ớt… Kèm với công thức gia truyền, thịt trâu được treo nơi gác bếp những hàng tháng trời mới có được thành phẩm.

Người ta dùng loại củi từ cây nhãn để hun khói phần thịt giúp món thịt trâu gác bếp vừa đủ ám khỏi vừa đủ thơm nồng nàn. Đây cũng chính là công đoạn lâu nhất của món ăn này.
Món ăn được xem là hoàn tất khi một mặt ám khói đen, khô lại điểm xuyến thêm vài miếng tiêu, ớt… thật đẹp mắt. Muốn thưởng thức hết độ ngon của món này phải xé nhỏ từng miếng thì mới có thể cảm nhận được hết từng hương vị cũng như cái tâm tình của người đã làm ra chúng.
Ngày nay, thịt trâu gác bếp được xem như một đặc sản gắn liền với Yên Bái. Món thịt trâu tưởng chừng chỉ nằm nơi xó bếp nay đã trở thành thứ quà núi rừng không thể bỏ lỡ cho những ai đã ghé thăm vùng đất này.
Cách Làm Thịt Trâu Gác Bếp Ngon
Nguyên liệu:
– Thịt trâu hoặc thịt lợn, chọn phần mông, thăn, bắp
– Gia vị: Muối hạt, mì chín, mắc khén, ớt khô, tỏi. Lượng gia vị phù hợp với khẩu vị gia đình bạn
Cách làm:
– Thịt trâu/lợn lọc hết gân, bèo nhèo, rửa sạch, để ráo một lát rồi đem thái dọc thớ thịt.
– Ướp thịt cùng muối, mì chính, hạt mắc khén, tỏi và ớt khô trong vòng từ 15-30 phút.
– Sau đó dùng que, xiên thịt lại rồi gác lên bếp hun khói.
– Để thịt có vị thơm ngon nên dùng củi bàng tang, bã mía và vỏ quýt hun. Khi đốt củi có than rồi mới bắt đầu treo thịt lên trên để tranh khói bẩn trong quá trình mình đốt lửa bám vào thịt.
– Thịt treo cách than khoảng 1m để tránh bị khô nhanh và dính bụi bẩn.
– Hun liên tục 12 đến 15 giờ khi thịt có màu đỏ đẹp và dậy mùi đặc trưng của thịt gác bếp.
– Sau đó, mang thịt đi hấp chín. Khi thịt chín, mang thịt lên gác bếp hun tiếp cho tới khi thịt khô như ý.
Đặc biệt lưu ý:
Ở Hà Nội hay ở các thành phố khác, không có lò hun khói, chị em có thể tự chế lò bằng cách chế 2 thùng carton xếp chồng lên nhau rồi gác thịt lên trên. Cho 1 chậu than hoặc chậu có chứa củi đốt bên dưới. Không để than sát thùng quá sẽ cháy thùng. Bạn cũng có thể quây miếng 1 miếng tôn lớn lại cũng được, làm bằng tôn sẽ khó cháy hơn.
Thêm vào đó, sau công đoạn hấp chín thịt, tiếp tục cho thịt lên gác bếp hun tới khi thịt khô như ý. Nếu không có gác bếp, chị Liên cho biết cũng có thể cho thịt gác lên lò tự chế ban đầu để hun.
Nếu không có củi bàng tang, bạn có thể dùng than củi mua ở chợ, rồi lấy ít bã mía hoặc vỏ cam quýt cho vào cùng chậu than để tạo mùi khói và hun thịt cũng được, chị Liên cho biết.
Cách Thưởng Thức Thịt Trâu Gác Bếp
Mẹo xé thịt trâu gác bếp nhanh:
Khi giã đông xong dùng chày đập miếng trâu cho mềm, tơi ra. Sau đó anh chị em cứ xé đôi miếng thịt trâu ra. Xé đôi, xé đôi, xé đôi,… Và xé đôi. Rất dễ dàng và cực nhanh là có đĩa trâu khô gác bếp xé thơm ngon rồi.
Cách ăn thịt trâu gác bếp truyền thống:
Đây là cách ăn truyền từ lâu của người Thái chúng tôi. Mỗi khi đi làm nương,rẫy về, chỉ cần vùi miếng thịt gác bếp vào tro(do) bếp, để tầm 15-20 phút là thịt trâu nóng, mềm. Xé gia ăn kèm cơm nếp là đã có một bữa thịnh soạn.
Cách ăn thịt trâu gác bếp bằng lò vi sóng
Cách này phù hợp với anh chị em ở thành phố khi muốn thưởng thức thịt gác bếp nóng. Cách dùng cũng rất nhanh và đơn giản. Cho miếng thịt trâu khô gác bếp nhúng qua với nước, sau đó bỏ vào lò vi sóng khoảng từ 2-3 phút với nhiệt độ 600w. Ôi miếng thịt trâu nóng hổi, thơm nức mũi mùi gia vị mắc khén, mùi khói bếp …
Cách ăn thịt trâu gác bếp hấp cách thủy
Nếu không có lò vi sóng có thể bỏ thịt trâu gác bếp vào hấp cách thủy. Bỏ vào nồi cách thủy, thêm 1 chút nước, cách hấp như xôi cơm. Anh chị em cũng có thể dùng nồi cơm điện, nồi nấu canh bỏ thêm 1 chút nước, cho vào 1 cái bát sao cho lòng bát cách ly với nước.
Cách xào thịt trâu khô gác bếp
Ngày nay thịt trâu khô gác bếp được dùng nhiều để ăn thưởng thức hay làm món nhắm cho các bữa nhậu. Nhưng ngày xưa, vào những lúc mưa lũ, mất mùa không có thức ăn, thịt trâu gác bếp mới phát huy đúng công dụng của nó. Đó là làm món ăn bổ dưỡng trong bữa cơm của bà con người Thái chúng tôi. Thịt bỏ trên giàn bếp xuống xé ăn luôn, pha nước chấm chẩm chéo, thêm chút măng rừng luộc là đã có một bữa cơm thịnh soạn mà rất bổ dưỡng.
Tuy nhiên ăn cơm mà, nên bà con thường mang xào thịt trâu khô lên với măng rừng để ăn. Cách làm đơn giản, cho thịt trâu vào đảo đều trên chảo nóng cho ra mỡ, sau đó cho măng rừng vào, thêm các loại rau sẵn có như rau thơm,…
Một món nữa trong cách xào thịt trâu khô gác bếp có thể xào với rau đặc sản cải mèo cũng rất thơm ngon!
Cách pha nước chấm thịt trâu gác bếp
Nước chấm tưởng chỉ là món phụ giúp cho thịt trâu gác bếp ngon hơn, nhưng hóa ra nước chấm cũng là linh hồn giúp cho món ăn thêm trọn vị. Nước chấm thì cũng có rất nhiều loại: mắm ớt, mắm tỏi, nước tương, muối tiêu chanh,… Vậy thịt trâu gác bếp chấm với gì ?
Cách làm nước chấm trâu gác bếp có nhiều cách. Đơn giản nhất anh chị em đặt hàng thịt gác bếp của LaSon sẽ được tặng kèm tương ớt và Chẩm chéo trong mỗi gói trâu để sử dụng chấm. Ngoài ra trong bài viết này tôi sẽ hướng dẫn anh chị thêm các cách làm nước chấm thịt trâu khác cũng rất hấp dẫn. Anh chị có thể tự làm và thưởng thức:
Ăn Thịt Trâu Gác Bếp ăn với gia vị chẩm chéo Tây Bắc
Bỏ gói nhỏ Chẩm Chéo ra, có thể vắt thêm 1 chút chanh. Chấm thịt trâu gác bếp với chẩm chéo, hưởng trọn vẹn hương vị núi rừng khi dùng chấm kèm vua gia vị Tây Bắc.
Ăn kèm tương ớt:
Cách ăn Thịt trâu gác bếp chấm kèm tương ớt cũng rất ngon. Đặc biệt anh chị em có thể thưởng thức thịt gác bếp với tương ớt mường khương được tặng kèm khi mua từ 1kg trâu gác bếp
Có một cách nữa khá hay được khách hàng phản hồi lại là kết hợp gói nhỏ chẩm chéo với tương ớt theo tỉ lệ 7:3 để ra được hỗn hợp nước chấm hết sức thơm ngon.
Pha nước chấm “Chẩm” ăn thịt trâu gác bếp.
Anh chị em có lên Tây Bắc, hoặc có nguyên liệu mắc khén, hạt dổi có thể tự pha chế cho mình một bát nước chấm Chẩm( trong tiếng thái Chẩm có nghĩa là thức Chấm, người Thái chúng tôi dùng chẩm trong bữa ăn hàng ngay chứ không dùng nước mắm như người miền xuôi) với cách làm nước chấm thịt trâu gác bếp dưới đây:
Nguyên liệu:
2 hạt dổi
Mắc khén dùng thìa nhỏ
1 quả ớt
1 thìa muối
3-5 thìa nước
Cách làm chẩm chéo ướt như sau: Hạt dổi nướng qua than hoa giã nhỏ, mắc khén đã giang và xay nhuyễn, trộn đều các nguyên liệu với nhau để món Chấm Chuẩn
Cách bảo Quản Thịt Trâu Gác bếp
Cách bảo quản và sử dụng thịt trâu khô
Thịt trâu gác bếp được bảo quản tốt có thể sử dụng trong vòng 6 đến 8 tháng mà không mất đi hương vị của nó. Bạn có thể bảo quản thịt trâu gác bếp ở ngoài cũng được nhưng tốt nhất là bạn nên bảo quản nó trong tủ lạnh ngăn đá.
Thân Ái